Είσαι χωρισμένος πατέρας με παιδί; Δες τι αλλάζει στο οικογενειακό δίκαιο
Ο χωρισμός ενός ζευγαριού δεν θα έπρεπε να υπάρχει, όμως κάποιες φορές είναι αναπόφευκτος. Και δεν έχει σημασία αν φταίει εκείνη ή εσύ. Σημασία έχει πως μια οικογένεια διαλύεται και την πληρώνει το παιδί ή τα παιδιά.
Και μπορεί κανένας από τους δύο γονείς να μην θέλει να κάνει κακό στα παιδιά του, όμως η μέχρι τώρα συνήθεια της κοινωνίας μας είναι να μεγαλώσει τα παιδιά ή το παιδί η γυναίκα με τον άντρα να χαλαρώνει και να περνάει καλά… χωρίς ευθύνες, όπως τουλάχιστον νόμιζαν κάποιοι ασυνείδητοι πατεράδες!
ΔΙΑΒΑΣΕ ΑΚΟΜΑ: Χωρισμένος πατέρας με παιδί: 5 σημαντικά μυστικά για το μεγαλώσεις!
Και για να είμαστε δίκαιοι, δεν υπάρχουν μόνο ασυνείδητοι πατεράδες, υπάρχουν και ασυνείδητες μητέρες με τον άντρα – πατέρα να μεγαλώνει μόνος του το παιδί ή τα παιδιά του.
Γι αυτό τον λόγο και πολλούς άλλους, η νέα νομοθεσία που θα διέπει τις σχέσεις γονέων-τέκνων, μετά τη διακοπή της συμβίωσης των συζύγων, το διαζύγιο ή την ακύρωση του γάμου, με αποκλειστικό γνώμονα το συμφέρον του τέκνου είναι έτοιμη!
Καθιερώνεται λοιπόν η από κοινού άσκηση της γονικής μέριμνας από τους δύο γονείς, αναδεικνύεται ο κομβικός ρόλος της διαμεσολάβησης για την επίλυση ενδεχόμενων μεταξύ τους διαφορών, καθιερώνεται τεκμήριο επικοινωνίας του τέκνου με τον γονέα με τον οποίο δεν διαμένει, και καθίσταται υποχρεωτική η επιμόρφωση των δικαστικών λειτουργών που εκδικάζουν τέτοιου είδους υποθέσεις.
Με όλα αυτά, προσαρμόζεται η ελληνική έννομη τάξη σε όσα ισχύουν στις χώρες της Ε.Ε. όπου προβλέπεται από τη νομοθεσία η από κοινού άσκηση της γονικής μέριμνας.
Το νομοσχέδιο αποσκοπεί στην ενεργή παρουσία και των δύο γονέων κατά την ανατροφή του τέκνου, παρά τη μεσολάβηση της διάστασης, του διαζυγίου ή της ακύρωσης του γάμου. Για τον σκοπό αυτό, εκκινεί από την τήρηση της αρχής της ισότητας των γονέων στις ευθύνες και τα δικαιώματα έναντι του τέκνου και αποβλέπει πρωτίστως στην εξυπηρέτηση του συμφέροντός του.
Η διάσταση, το διαζύγιο, η διακοπή συμβίωσης ή η ακύρωση του γάμου των γονέων, δεν πρέπει να μεταβάλλουν τον τρόπο άσκησης της γονικής μέριμνας των ανηλίκων τέκνων, η οποία πρέπει να ασκείται και από τους δύο γονείς, καθόσον σκοπός αποτελεί η ψυχική υγεία του ανηλίκου τέκνου, η ομαλή ένταξή του στο κοινωνικό περιβάλλον και η ανάπτυξη της προσωπικότητάς του.
Παράλληλα, ενισχύεται η προσπάθεια των γονέων να αντιμετωπίζονται ζητήματα που αφορούν το τέκνο με αμοιβαία αποδεκτές λύσεις και προωθείται ο μεταξύ τους διάλογος για ζητήματα που το αφορούν.
Το νομοσχέδιο δεν αφαιρεί οποιοδήποτε δικαίωμα του γονέα που ασκεί την επιμέλεια του ανηλίκου τέκνου. Αντιθέτως εισάγει την ενεργή παρουσία και των δύο γονέων στην ανατροφή του τέκνου και στην εκπλήρωση της ευθύνης τους σ’ αυτό.
Σημειώνεται ακόμη ότι προασπίζεται το δικαίωμα διατροφής, καθόσον στο νομοσχέδιο προβλέπεται ότι η υπαίτια μη καταβολή διατροφής εκ μέρους του υπόχρεου γονέα αποτελεί κακή άσκηση γονικής μέριμνας και δύναται εξ αυτού του λόγου να αφαιρεθεί αυτή από τον υπαίτιο γονέα.
Τα βασικά σημεία του νομοσχεδίου σύμφωνα με το υπουργείο Δικαιοσύνης:
Για πρώτη φορά μετά από περίπου 40 χρόνια από την τελευταία μεγάλη αναμόρφωση του οικογενειακού δικαίου (του 1983) επαναπροσδιορίζεται η φιλοσοφία του νομοθέτη, στην περίπτωση διακοπής της έγγαμης συμβίωσης των γονέων. Με το Σχέδιο Νόμου η φιλοσοφία που διέπει το οικογενειακό δίκαιο μετατοπίζεται από τη μονοδιάστατη άσκηση της γονικής μέριμνας κυρίως από τον ένα γονέα στην από κοινού πλέον άσκηση και από τους δύο γονείς.
Από το παρωχημένο και επιζήμιο για το συμφέρον του τέκνου στερεότυπο του ενός γονέα στο σπίτι με τα παιδιά και του έτερου γονέα εργαζόμενου-απόντα, η κοινωνία μας έχει μεταβεί στο υγιές πρότυπο οι δύο γονείς να συμμετέχουν ισότιμα στην επαγγελματική και κοινωνική ζωή, και ταυτόχρονα να είναι πλέον ενσυνείδητα παρόντες στη ζωή και την ανατροφή των τέκνων τους, ως ισότιμοι γονεϊκοί πυλώνες.
Για τις επιχειρούμενες αλλαγές, αδιαπραγμάτευτο κριτήριο παραμένει ο παιδοκεντρικός χαρακτήρας του κεφαλαίου του Αστικού Κώδικα που αφορά στη ρύθμιση των οικογενειακών σχέσεων και ειδικότερα στις σχέσεις των τέκνων με τους γονείς τους, μετά τη διάσπαση του έγγαμου βίου τους, το διαζύγιο, ή την ακύρωση του γάμου τους.
Το νέο Σχέδιο Νόμου εδράζεται στην αρχή της μη διάκρισης μεταξύ των γονέων, καθώς καθιερώνεται η από κοινού άσκηση της γονικής μέριμνας και από τους δύο γονείς μετά το διαζύγιο, όπως εφαρμόζεται στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες.
Προάγονται, παράλληλα, οι εναλλακτικές μέθοδοι επίλυσης των οικογενειακών διαφορών, όπως η διαμεσολάβηση.
Με τις νέες διατάξεις θεσπίζεται το μαχητό τεκμήριο του 1/3 για την επικοινωνία του παιδιού με τον γονέα, με τον οποίο δεν διαμένει.
Καθιερώνονται, επίσης, αντικειμενικά κριτήρια κακής άσκησης της γονικής μέριμνας, τα οποία λαμβάνονται υποχρεωτικά υπόψη από το δικαστήριο στη ρύθμιση των ζητημάτων γονικής μέριμνας και επιμέλειας των τέκνων, όπως η μη καταβολή της διατροφής, ο μη σεβασμός στις δικαστικές αποφάσεις και στις συμφωνίες των διαζευγμένων γονέων και η διάρρηξη των σχέσεων του παιδιού με τον άλλον γονέα.
Τέλος, με το σχέδιο Νόμου προβλέπεται η θέσπιση ειδικών προγραμμάτων της Εθνικής Σχολής Δικαστών για την επιμόρφωση των δικαστικών λειτουργών, που θα δικάζουν τις οικογενειακές διαφορές, από εξειδικευμένους Ψυχολόγους, Κοινωνιολόγους και Κοινωνικούς Λειτουργούς, Καθηγητές ΑΕΙ και Δικαστικούς Λειτουργούς.
Με την καθιέρωση του μαχητού τεκμηρίου εξασφαλίζεται η αυξημένη επικοινωνία και ισόρροπη επικοινωνία των παιδιών και με τους δύο γονείς. Με τον τρόπο αυτό, αμφότεροι οι γονείς μπορούν να έχουν ποιοτικό χρόνο επικοινωνίας με τα παιδιά τους, συμβάλλοντας ουσιωδώς με την παρουσία τους στην ομαλή ψυχοπνευματική τους ανάπτυξη.
Παράλληλα, όμως, δημιουργείται μια ουσιαστική βάση διαλόγου μεταξύ των γονέων, ώστε να αποφεύγονται οι έριδες και οι φιλονικίες μεταξύ τους που πληγώνουν το συναισθηματικό κόσμο των παιδιών και παρακωλύουν την ανάπτυξη της προσωπικότητας τους.
Με τις νέες ρυθμίσεις δημιουργείται το αναγκαίο πλαίσιο συνεννόησης μεταξύ των γονέων, προκειμένου να επιλύσουν τις διαφορές τους εξωδικαστικά. Ειδικότερα, με το νέο νομοθετικό πλαίσιο καθιερώνονται τα αναγκαία νομικά εργαλεία και διαδικαστικά σταδία. Προβλέπεται η δυνατότητα των γονέων να ρυθμίσουν τα ειδικότερα ζητήματα με έγγραφη συμφωνία, εφόσον υπάρχει το πλαίσιο της συνεννόησης μεταξύ τους. Παράλληλα, προβλέπεται η δυνατότητα προσφυγής σε ειδικευμένο διαμεσολαβητή. Η προσφυγή στο αρμόδιο δικαστήριο προβλέπεται ως το τελευταίο στάδιο, σε περίπτωση διαφωνίας μεταξύ των γονέων.
Με το σχέδιο Νόμου του Υπουργείου Δικαιοσύνης όχι μόνο δεν καταργείται, αλλά αντίθετα ενισχύεται η δικαστική κρίση για την επίλυση των οικογενειακών διαφορών με δύο τρόπους. Αφενός, με την καθιέρωση του μαχητού τεκμηρίου επικοινωνίας του 1/3, όπως επίσης και των ενδεικτικών κριτηρίων κακής άσκησης της γονικής μέριμνας, ο δικαστής διευκολύνεται ακόμη περισσότερο, όταν υπεισέρχεται στην ουσία της υπόθεσης και εξετάζει διεξοδικά τα πραγματικά περιστατικά με βάση πάντοτε το αληθές και πραγματικό συμφέρον του παιδιού. Με τον τρόπο αυτό ενισχύεται η δυνατότητα έκδοσης δικαστικών αποφάσεων, που δεν θα αμφισβητούνται από τους διαδίκους και περιορίζονται οι αέναες δικαστικές διενέξεις μεταξύ των γονέων, οι οποίες αποβαίνουν τελικά σε βάρος των παιδιών.
Αφετέρου, στο νομοσχέδιο υπάρχει ειδική διάταξη στην οποία προβλέπεται η διενέργεια ειδικών σεμιναρίων επιμόρφωσης και εκπαίδευσης των δικαστικών λειτουργών στο νέο νομοθετικό πλαίσιο από την Εθνική Σχολή Δικαστικών Λειτουργών. Προβλέπεται μάλιστα πως εκπαιδευτές στα ειδικά αυτά σεμινάρια δεν θα είναι μόνο Δικαστικοί Λειτουργοί και Καθηγητές ΑΕΙ, αλλά και Ψυχολόγοι και Παιδοψυχολόγοι καθώς και Κοινωνικοί Λειτουργοί.
Στο νομοσχέδιο προβλέπονται μεταβατικές διατάξεις, με τις οποίες οι προτεινόμενες ρυθμίσεις εφαρμόζονται και επί εκκρεμών υποθέσεων, εφόσον δεν έχει ακόμη εκδοθεί αμετάκλητη απόφαση. Παρέχεται, επιπλέον, η δυνατότητα μεταρρύθμισης ή ανάκλησης εγγράφων συμφωνιών εντός χρονικού διαστήματος 2 ετών από την έναρξη ισχύος του νόμου, προκειμένου να υπάρξει εναρμόνιση με τα νέα νομικά δεδομένα
Ανάλογο ρυθμιστικό πλαίσιο με αυτό που προτείνεται με το νομοσχέδιο του Υπουργείου Δικαιοσύνης έχει εφαρμογή και σε προηγμένες χώρες της Ευρώπης όπου η νομοθεσία προβλέπει την από κοινού άσκηση της γονικής μέριμνας. Το πλαίσιο αυτό έχει εφαρμοστεί με επιτυχία σε χώρες όπως το Βέλγιο, η Γαλλία, η Ιταλία , η Ολλανδία, η Αυστρία, η Τσεχία, η Ιρλανδία και η Σουηδία ενώ αντίστοιχη νομοθεσία εφαρμόζει η Λεττονία, η Ουγγαρία, η Ρουμανία και η Σλοβακία.
